Australisch experiment: plain packaging werkt niet

7 juni 2016

Op 31 mei is het World No Tobacco Day. De gezondheidsorganisaties in Nederland zullen op die dag pleiten voor de introductie van Plain Packaging of 'gestandaardiseerde verpakkingen’, dat wil zeggen tabaksverpakkingen zonder enige vorm van merkuiting of branding. Maar de effectiviteit van die maatregel is allesbehalve aangetoond: het enige land waar deze maatregel tot nu toe is ingevoerd is Australië. Conclusie is dat uit niets blijkt dat de invoering van plain packaging daar heeft bijgedragen aan een verdere vermindering van het aantal rokers. Sterker nog, uit Australische overheidsdata kan opgemaakt worden dat zowel het aantal rokende jongeren als het aantal verkochte sigaretten is gestegen in het jaar nadat plain packaging werd ingevoerd.

De feiten op een rij:

• Gegevens van het Instituut voor Gezondheid en Welzijn tonen aan dat het aantal rokende jongeren tussen de 12 en 17 jaar is gestegen van 2,5% in 2010 tot 3,4% 2013. 1)
• In vier van de vijf staten, die ongeveer 95% van de bevolking vertegenwoordigen, is het percentage rokers gestegen tussen 2012 en 2013. 2)
• Het Bureau voor de Statistiek toont aan dat er in het jaar na de introductie van plain packaging geen daling is geweest in de tabaksbestedingen. 3)
• Uit gegevens van het Ministerie van Financiën blijkt dat gedurende de eerste 12 maanden na de invoering van plain packaging, het aantal legaal verkochte sigaretten is gestegen met 0,5%. Daarna hebben jaarlijkse accijnsverhogingen van 12,5% geleid tot een sterke stijging van de illegale handel en een forse daling van de legale tabaksverkoop. 4)
• Sinds de invoering van plain packaging is de illegale handel in Australië toegenomen met 26,8% (van 11,5% in 2012 naar 14,5% in 2014). 5)

De tabaksindustrie wil een gesprekspartner zijn bij het maken van beleid dat het roken onder jongeren tegengaat. In plaats van lukraak maatregelen op elkaar te stapelen is het beter om te kijken naar wat werkt. Kijk naar Duitsland. Uit een recent rapport van de Federale Instantie voor Gezondheidseducatie blijkt dat in 2015 nog maar 8% van de jongeren tussen de 12 en 17 jaar rookt; rond de eeuwwisseling lag dit percentage nog tegen de 30%. Deze resultaten zijn primair bereikt door een breed opgezet beleid gericht op gedragsbeïnvloeding.
Producenten pleiten voor een tabaksbeleid dat gericht is op bewezen effectiviteit, uitvoerbaarheid en controleerbaarheid. Dit betekent dat eerst moet worden getoetst of het vorige week in Nederland van kracht geworden pakket aan maatregelen - inclusief de invoeging van grote waarschuwingen met angstplaatjes - werkt, alvorens weer nieuwe maatregelen te overwegen.

1. Australian Institute for Health and Welfare, NDSHS 2013 (2014), hier beschikbaar: http://www.aihw.gov.au/WorkArea/DownloadAsset.aspx?id=60129549644
2. Health Stats NSW; Victorian Smoking and Health Survey, Queensland Preventive Health Indicators, Western Australian Health and Wellbeing Survey, SA Health Omnibus Survey
3. ABS estimated household expenditure on tobacco and cigarettes in Australia
4. Senate Economics Legislation Committee (antwoord op vraag 8 op blz. 5):
   http://www.aph.gov.au/~/media/Committees/economics_ctte/estimates/sup_1516/Treasury/answers/SBT10- 17_Leyonhjelm.pdf
5. Illicit tobacco in Australia, 2015 Half Year Report, KPMG, 9 October 2015:
   http://kpmg.co.uk/creategraphics/2015/10_2015/LTM_H1_2015_Report/index.html#7/z

Terug Meer nieuwsberichten